تا بی نهایت

در دعوت هایی که به مرام ها و مسلک ها و عقیده ها صورت می گیرد، آنچه که اهمیت بسیاری دارد این است که با چه و از کجا شروع شوند، به عبارت دیگر باید حسن ابتدا داشته باشند. یک ملاک برای حسن ابتدا این است که اولین جمله ای که دعوت کننده ابراز می دارد و به گوش مردم می رساند، نمایندة اجمالی از مجموع تعلیمات او باشد. دیگر اینکه ساده و مفهوم باشد، رسا و بلیغ باشد و اصولی و اساسی باشد. نقطة شروع دین اسلام آن جمله ای است که در ابتدا بر پیامبر(ص) نازل شد: «أیها الناس! قولوا لا إله الا الله تفلحوا» یعنی معبودی جز خدا نیست. این دعوت مرکب است از آزادی و بندگی. اسلام از نفی شروع تا بی نهایت...

آزادی معنوی، آزادی انسان از خودش است. انسان شخصیتی مرکب دارد. یعنی علاوه بر این وجود خاکی بعد دیگری هم دارد که غیرخاکی است و روح نامیده می شود. روح انسان در عین آزادی جسم، می تواند اسیر و برده باشد. نیازمند کردن خود به دیگران از این نوع بندگی است که در عین آزادی تن، فرد دچار بردگی روح است؛ و این همان بردگی معنوی است. یک نوع دیگز از بردگی مربوط به مال و ثروت است. حال این سوال پیش می آید که مگر مال دنیا قدرت دارد که انسان را بندة خودش کند؟ حقیقت آن است که انسان وقتی فکر می کند بنده و بردة دنیاست، در واقع بندة خصایص روحی خودش است؛ یعنی خودش خودش را برده گرفته ا تا بی نهایت...